ایده اصلی پشت اینترنت اشیا این است که شبکه ای از دستگاه های متفاوت مجهز به اینترنت، نرم افزارها و حسگرها را تشکیل دهیم که از طریق اینترنت به هم متصل می شوند. از این شبکه برای به اشتراک گذاری داده ها و تبادل اطلاعات بین برنامه ها یا کاربران استفاده می شود. اجزای اصلی اینترنت اشیا، دستگاه های هوشمند، سنسورها، گیت وی، ابر، تجزیه و تحلیل و رابط کاربری است.
اینترنت اشیا چه امکاناتی را برای کسب و کار شما ایجاد می کند؟
با یک سیستم مبتنی بر اینترنت اشیا، جمع‌آوری داده‌ها، انتقال آن به فضای ابری و سپس ارائه پاسخ یا اقدام سریع و بی درنگ آسان‌تر می‌شود. به همین دلیل است که همه مشاغل موفق، نرم افزار یا برنامه های تلفن همراه مبتنی بر اینترنت اشیا را توسعه می دهند تا بهترین را برای کسب و کار خود داشته باشند.
از طرفی، عبارتی که اکنون به عنوان «اینترنت اشیا» رایج است، نشان دهنده یک تغییر پارادایم در نحوه تصور ما از فناوری و نقش آن در جهان است. این تغییر نه تنها در سطح فردی، بلکه در مشاغل، کارمندان، مشتریان و هر کس دیگری که در این فرآیند دخیل است نیز قابل مشاهده است.
هنگام راه اندازی یک کسب و کار، چندین پارامتر قابل توجه وجود دارند که ممکن است ساده به نظر برسند، اما در واقع پیچیده هستند.
معماری اینترنت اشیا چیست؟
اینترنت اشیا یک اکوسیستم پیچیده از عناصر تعاملی شامل حسگرها، گیت ها، سرورها و پلتفرم‌های دسترسی به اطلاعات است. این کار دشواری است که بسیاری از اجزای مختلف سخت افزار و نرم افزار با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و به طور یکپارچه با هم کار کنند.
راه اندازی یک سیستم موفقیت آمیز با درک چگونگی طراحی اینترنت اشیا برای کار شروع می شود که این موضوع، اهمیت معماری اینترنت اشیا را نشان می دهد.در ادامه با ما همراه باشید تا ببینیم اصولا کاربرد اینترنت اشیا چیست؟
کاربرد اینترنت اشیا چیست؟
آیا در خانه، لامپ هوشمند دارید؟ ترموستات Nest چطور؟ یا سوئیچ های هوشمند؟ اگر چنین است، پس شما یک خانه هوشمند دارید که از اینترنت اشیا استفاده می کند. یک خانه هوشمند راحت است زیرا می توانید خانه خود را ایمن تر کنید و در عین حال در قبوض پرهزینه انرژی صرفه جویی کنید. زمانی را در نظر بگیرید که در تعطیلات هستید و می‌توانید چراغ‌هایی را که فراموش کرده‌اید خاموش کنید یا در طول روز که هوا گرم است، دمای خانه‌تان را کاهش دهید، و همه این کارها را در حالی انجام دهید که صدها یا هزاران کیلومتر دورتر از خانه هستید.
موارد ساده تری هم از انواع اینترنت اشیا وجود دارد. مثلا یخچال های هوشمند نیز از اینترنت اشیا استفاده می کنند. تصور کنید که در فروشگاه مواد غذایی هستید و مجبور نیستید لیستی از اقلام برای خرید تهیه کنید. برنامه روی تلفن شما فهرستی خودکار از اقلام موجود در یخچال را در اختیار شما قرار می دهد و به شما کمک می کند تا بدانید چه چیزهایی را باید از فروشگاه مواد غذایی خریداری کنید.
علاوه بر این، در بازه ای گسترده تر، اینترنت اشیا بر زنجیره تامین جهانی هم تاثیر گذاشته است، ازجمله ردیابی دارایی ها، رابطه بین فروشندگان، پیش‌بینی میزان موجودی، ناوگان حمل و نقل متصل به هم و تعمیر و نگهداری. در نتیجه، اینترنت اشیا کار را برای مشاغل روان تر و ساده تر کرده است.
بیشتر بخوانید:کاربرد گیمیفیکیشن در کسب و کار ها چیست؟
اینترنت اشیا چگونه بر صنعت پرداخت و تجارت الکترونیک تأثیر می گذارد؟
تاثیر اینترنت اشیا بر صنعت تجارت الکترونیک، هم برای خریداران و هم برای فروشندگان قابل توجه است. طبق آمار Statista، انتظار می رود تا سال ۲۰۲۱، درآمد خرده فروشی الکترونیکی به ۴٫۸۸ تریلیون دلار افزایش یابد. به منظور دستیابی به این رشد، کسب و کارهای خرده فروشی در حال بررسی راه های نوآورانه برای اندازه گیری رشد هستند. یک مثال از این راه های نوآورانه، فعال کردن امکان خرید از طریق صوتی با استفاده از آمازون الکسا است. آمازون پیشرو در فناوری صوتی است و الکسا را در دستگاه‌های مختلف اینترنت اشیا، از جمله لامپ‌های هوشمند، ترموستات‌ها، سوئیچ‌های هوشمند و یخچال‌های هوشمند فعال کرده است و استفاده خریداران از آن دستگاه‌ها را آسان‌تر می‌کند.
با استفاده از سیستم فناوری صوتی الکسا خریداران می توانند تنها با صدای خود خرید کنند یا به دنبال کمک باشند که می تواند بر اساس سؤالی که پرسیده می‌شود خودکار باشد. به عنوان مثال، یک خریدار خریدی را انجام می دهد و کاملا در جریان روند سفارش خود قرار دارد، زیرا می تواند از الکسا وضعیت را بخواهد یا از از او بپرسد که چه زمانی سفارشش را تحویل می گیرد.
اینترنت اشیا تا حد زیادی بر انتخاب خرید افراد تأثیر گذاشته و روش خرید مردم را تغییر داده است. این به کسب و کارهایی که در تجارت الکترونیکی هستند سود زیادی رسانده است زیرا کل فرآیند خرید و فروش را تغییر داده است. می خواهید بدانید چگونه؟ پیش از آنکه به چگونگی تاثیر اینترنت اشیا بر تجارت الکترونیک بپردازیم، خوب است که بدانید یک درگاه پرداخت امن و راحت می تواند تاثیر فروانی در نرخ تبدیل مشتری به خریدار در کسب و کار شما داشته باشد.
تاثیر IoT بر تغییر عملکرد صنعت تجارت الکترونیک
در ادامه چند نمونه از چگونگی تاثیر IoT بر تغییر عملکرد صنعت تجارت الکترونیک آورده شده است:
• مدل های جدید اشتراک و تمدید برای کسب و کارها
همه ما می دانیم که مدل اشتراک چیست. شما مبلغی از پیش تعیین شده را برای محصول یا خدمتی پرداخت می کنید که هر ماه به شما تحویل داده می شود. اما با اینترنت اشیا، مدل اشتراک سنتی را می توان به تجارت الکترونیک نیز گسترش داد. شرکت های برتر تجارت الکترونیک از اینترنت اشیا برای بهینه سازی فروش خود و به حداکثر رساندن سود خود استفاده می کنند.
چگونه این کار را می کنند؟ برای کسب و کارهای نوپا یا در مقیاس متوسط، منابع محدودی وجود دارد. در صورتی که تقاضای زیادی برای محصول یا خدمت وجود داشته باشد، تولید از از اولویت برخوردار است و تعمیر و نگهداری اولویت دوم می شود. در چنین مواردی، حسگرهای اینترنت اشیا متصل به دستگاه‌ها هشدارهای خودکار را برای تجدید، تعمیر یا شارژ کردن مجدد محصول یا خدمت ارسال می‌کنند. اما وقتی نوبت به صنایع بزرگ می‌رسد، حسگرهای مبتنی بر اینترنت اشیا را می‌توان برای ارسال هشدار در صورت خالی بودن انبار برنامه‌ریزی کرد. همه شرکت های مدیریت موجودی، از اینترنت اشیا برای خودکارسازی کل فرآیند خود استفاده می کنند.
• خرید فوری و خودکار برای مشتریان
خرید خودکار، همانطور که از نام آن پیداست، به این معناست که دستگاه های خودکار، محصولات را بر اساس ترجیح شما سفارش می دهند. شما فقط باید آنها را از قبل بر اساس نیازتان تنظیم کنید.
بنابراین وقتی پلتفرم های تجارت الکترونیک با اینترنت اشیا ادغام می شوند، امکانات زیادی ایجاد می شود. به عنوان مثال، برنامه‌هایی وجود دارند که با حساب شما در پلتفرم تجارت الکترونیک همگام‌سازی می‌شوند و زمانی که به چیزی احتیاج دارید به شما هشدار می‌دهند و به‌طور خودکار محصول را برای شما می‌خرند.
غول تجارت الکترونیک آمازون یک دکمه دش آمازون ایجاد کرده است که این کار را برای شما انجام می دهد. این یک دستگاه متصل به وای فای است که به شما اطمینان می دهد که هرگز وسایل ضروری روزمره خود را تمام نمی کنید.
• بهبود زنجیره تامین
ادغام اینترنت اشیا در تامین و تدارکات راه را برای بهبود کل زنجیره تامین و بهینه سازی کل فرآیند لجستیک هموار می کند. همچنین، تصمیمات حیاتی را می توان بدون اتکا به فروشنده اتخاذ کرد، زیرا کل فرآیند خودکار می شود.
در حال حاضر، بسیاری از کسب‌وکارها از ردیابی RFID برای محصولات خود استفاده می‌کنند، اما با اینترنت اشیا، می‌توانید مشارکت بیشتری در فرآیند ارسال و ردیابی داشته باشید.
فرض کنید، شما در حال حمل و نقل برخی از اقلام فاسد شدنی هستید. با یکپارچه‌سازی فناوری اینترنت اشیا، می‌توانید یک اعلان در زمان واقعی دریافت کنید که وضعیت فعلی محصول را به شما اطلاع می‌دهد. بنابراین، می توانید اقدامات پیشگیرانه را انجام دهید تا از بروز آسیب جلوگیری کنید.
ادغام اینترنت اشیا به شما در بهبود زمان تحویل نیز کمک می کند. از آنجایی که اطلاعات به‌روز و به‌موقع را مطابق با عواملی مانند ترافیک یا آب‌وهوا دریافت خواهید کرد، می‌توان از تاخیرهای غیرمنتظره جلوگیری کرد. از این رو می‌توانید به جای یک بازه زمانی گسترده، اطلاع‌رسانی دقیق‌تر و خودکارتری درباره از زمان تحویل به مشتریان خود داشته باشید.
این به بهبود کارایی و سرعت بخشیدن به کل فرآیند حمل و نقل و تحویل کمک می کند.
• پیوند نام تجاری و داده های شخصی برای ایجاد تجربیات شخصی تر
فراتر از داده های بیشتر، شبکه اینترنت اشیا می‌تواند از ارتباطات مختلف یک فرد برای ارائه اطلاعات و خدمات شخصی‌شده‌تر استفاده کند. همه داده‌های جمع‌آوری‌شده را می‌توان با داده‌های شخصی بیشتری در هم آمیخت تا تجربه را برای هر خانواده و برای هر عضو درون آن شخصی‌سازی کند. به عنوان مثال، در خانه‌ای با یخچال هوشمند، هر یک از اعضای خانواده می‌توانند تجربه‌ای متناسب با ترجیحات خود دریافت کنند یا در یک خودروی متصل به اینترنت، پیشنهادات می‌تواند متناسب با راننده پشت فرمان باشد.
بیشتر بخوانید: هوش مصنوعی در صنعت پرداخت چه کاربردی دارد؟
اینترنت اشیا در ایران
اینترنت اشیا عمری حدود ۳۰ ساله در دنیا دارد که در حوزه تکنولوژی عمر کوتاهی به حساب می آید. ایران نیز با پتانسیل بالایی که برای استفاده و بهره وری از IoT دارد، چند سالی است که به کشورهای دارای فناوری اینترنت اشیا پیوسته است. هرچند به علت ناآگاهی سازمان ها و نهادهای رسمی از کاربردهای اینترنت اشیا و نیز تحریم ها و محدودیت های اقتصادی، این تکنولوژی مدرن، آنچنان که باید در کشور پیش نرفته است، اما خوشبختانه بخش‌های خصوصی و اپراتورها در سال های اخیر، توجه بیشتری به خدمات مبتنی بر IoT داشته اند که نویدبخش گسترش و سرعت تحول این فناوری در کشور است.
بزرگ ترین پروژه اینترنت اشیا در ایران تا کنون در صنعت حمل و نقل بوده است که در پروژه پایش هوشمند ناوگان حمل و نقل جاده ای، اتوبوس ها، کامیون ها و دیگر وسایل حمل و نقل عمومی جاده ای مجهز به سنسورهایی شده اند که به پلیس امکان ردیابی آنها را می دهد. در صنایع دیگر نیز، شرکت های خصوصی یا نیمه دولتی طرح هایی را در دست اجرا دارند.
کلام آخر
اینترنت اشیا صنعت تجارت الکترونیک را متحول کرده و رویکرد مشتری محوری را ارتقا داده است. اما این تازه آغاز راه است. البته ممکن است در این مورد برخی نگرانی های امنیتی هم وجود داشته باشد، مثلا اینکه آیا دستگاه‌ها داده‌های شما را جمع‌آوری و نگهداری می‌کنند؟ مالک آن اطلاعات چه کسی است و چقدر امن است؟ آیا می توان این اطلاعات را به سرقت برد؟
اینها برخی از مسائلی است که هنوز حل نشده است، اما با سرعت پیشرفت در این زمینه، مطمئنا این مشکل نیز به زودی حل خواهد شد.
در نهایت، اینترنت اشیا نه تنها در صنعت تجارت الکترونیک، که در همه زمینه‌های دیگر نیز تأثیرگذار خواهد بود.
