بلاکچین که از دو کلمه Block و Chain تشکیل شده است، به معنی زنجیره بلوک است که شامل زنجیرهای از دادههای دیجیتالی ذخیره شده در یک بلاک میباشد که هر بلاک به بلاکهای قبلی متصل میباشد. از این ابزار برای هماهنگی تراکنشها بین افراد ناآشنا و غریبه استفاده میشود. گرچه اولین نسل بلاکچین در دهه ۱۹۹۰ توسعه یافت، اما در سال ۲۰۰۹ با ظهور بیت کوین اولین رمز ارز دنیا، به محبوبیت رسید. فناوری بلاکچین بستر قدرت بخش اکثر رمز ارزها از جمله بیت کوین است. بیت کوین و شبکه بلاکچین به یکدیگر گره خورده اند و با شنیدن نام هر کدام در ذهن، نام دیگری تداعی میشود. اما فناوری بلاکچین چیست و چه کاربردی دارد؟ از سلسله مقالات زرین پال در حوزه ارز دیجیتال، در این مقاله به موضوع جذاب بلاکچین و ابعاد وسیعش در زیر عنوانهای مطرح شده میپردازیم.
بلاکچین به زبان ساده
بلاکچین یک نوع سیستم ثبت اطلاعات و گزارش است با ویژگیهای منحصر به فرد که آن را از پایگاه دادههای معمولی متمایز میکند. برای اضافه کردن دیتای جدید به بلاکها قوانینی وجود دارد و با اضافه شدن داده و ذخیره آنها دیگر امکان حذف و یا ویرایش وجود ندارد. یکی از تفاوتهای اساسی بین بلاکچین و پایگاه دیتاهای معمولی نحوه ساختار دادهها است. در این سیستم اطلاعات ذخیره شده بین همهی اعضای شبکه به اشتراک گذاشته میشوند و هیچ کنترل کننده مرکزی و مدیریت واحدی وجود ندارد. با استفاده از رمزنگاری و توزیع دادهها، امکان هک، حذف و دستکاری اطلاعات ذخیره شده، در شبکه بلاکچینی از بین میرود.
در بلاکچین اطلاعات باهم در مجموعههایی به نام بلوک به ترتیب زمانی گردآوری میشوند که اطلاعات را در خود ذخیره میکنند. بلوکها ظرفیت خاصی دارند و هنگامی که پر میشوند بسته شده و به بلوک پر شده قبلی متصل میشوند. که این بلوکها کنار هم زنجیره را تشکیل میدهند. اولین بلوک که قبل از آن بلاکی وجود ندارد بلوک پیدایش نام دارد.
هدف بلاکچین چیست؟
بلاکچین یک فناوری جدید در دنیای امروز ماست که هدفش داشتن شبکه آزاد و شفاف برای همهی اقشار است که اطلاعات در آن ثبت و ذخیره شوند ولی قابلیت ویرایش نداشته باشند. سیستم بلاکچینی میتواند بدون هیچ نهاد و سازمان دولتی فعالیتها را پیش ببرد. اندازه یک شبکه بلاکچین بر اساس تعداد نودها افزایش یا کاهش پیدا میکند. به طوری که همه افراد میتوانند در هر زمان از شبکه خارج شوند یا عضو شبکه شوند. هر عضوی از شبکه بدون نیاز به اجازه از شخص خاصی میتواند تراکنش انجام دهد و بلاک جدید بسازد. آزاد بودن شبکههای بلاکچینی باعث میشود تا بلاکها و تراکنشهای ثبت شده با شفافیت کامل ثبت شوند یعنی تمام کسانی که عضو شبکه بلاکچین هستند و به اینترنت دسترسی دارند میتوانند به جزئیات اطلاعات دسترسی داشته باشند.
در دنیای بلاکچین، احتمال اینکه از دو ورودی متفاوت خروجی یکسانی داشته باشیم بسیار پایین است و این موضوع ارزش بسیار بالایی در دنیای دیتا دارد. از یک دیدگاه دیگر، دفتر کل (دیتابیس) به طور همزمان تحت اختیار همه کاربران است. اعضای سیستم، در هر زمان درباره شکل پایگاه داده با یکدیگر به توافق میرسند. در شبکههای توزیع شده که فاقد یک ادارهکننده و کنترلکننده مرکزی هستند، رسیدن به اجماع و توافق از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
حال که با مفهوم کارکرد بلاکچین آشنا شدیم در ادامه به بررسی برخی از مهم ترین اهداف این شبکه میپردازیم.
- حذف واسطه: ویژگی غیر متمرکز بودن شبکه بلاکچین نیاز به واسطهها همچون بانک و یا نظارت ارگانهای دولتی را از بین میبرد. تراکنشهای مربوط به انتقال ارزهای دیجیتال، همتا به همتا،کاملا اتوماتیک توسط سیستم انجام میشود که تمام واسطهها را حذف میکند. کاربران شبکه بلاکچین میتوانند از طریق برنامههای هوشمند با یکدیگر تعامل داشته باشند و تراکنش انجام دهند و جزئیات تمام تراکنشها قابل مشاهده است بدون اینکه هویت اشخاص فاش شود.
- از بین بردن سانسور: شبکههای بلاکچین توسط هیچ شخص یا گروهی کنترل نمیشوند و با همکاری میلیونها نود، فعالیت میکنند. برای هک فعالیت شبکه باید تمام نودها هک شوند که اقدامی تقریبا غیر ممکن است زیرا بلاکها به هم متصل هستند که همه نودها یک نسخه از بلاکچین را دارند و اطلاعات سانسور شده با یک مقایسه ساده شناسایی میشوند. با گذشت حدود ۱۲ سال از فعالیت شبکههای بلاکچینی، هیچ خللی در کارکرد این شبکه پیش نیامده است.
- عدم نیاز به اعتماد سازی: آزاد بودن شبکه بلاکچین و شفافیت اطلاعات، باعث شده نیاز نباشد اعضای شبکه یکدیگر را بشناسند یا به هم اعتماد داشته باشند زیرا در فناوری بلاکچین نیاز نیست شما به اشخاص اعتماد کنید، برای فعالیت در این مجموعه شما به توابع ریاضی اعتماد میکنید و بلاکچین بدون نیاز به شخص ثالث قابل اعتماد، اعتماد ایجاد میکند به صورتی که هویت اشخاص قابل مشاهده نمیباشد. فعالیت در این شبکه برای عموم آزاد است و کاربران توانایی پیگیری تمام تراکنشهای ثبت شده را دارند و مردم میتوانند به صورت امن و آزادانه تراکنش انجام دهند.
بیشتر بخوانید: بیت کوین چیست؟
انواع بلاکچین
همهی بلاکچینها، دارای خوشهای از گرههای فعال روی یک سیستم شبکهای نظیر به نظیر(P2P) هستند. هر نود شبکه یک کپی از دفتر کل را در اختیار دارد که به صورت آنی به روز و آپدیت میشود. هر نود شبکه، توانایی تایید تراکنش، دریافت و یا آغاز و ایجاد یک بلاک را دارد. با گذشت حدود ۱۲ سال استفاده از این فناوری و شناخته شدن توسط جامعه جهانی، بلاکچینها بر اساس پیکربندی به شکلهای مختلفی تکامل یافتهاند.
به طور کلی دو نوع بلاکچین عمومی و خصوصی از رایج ترین انواع بلاکچین در بین شبکههای مختلف ارز دیجیتال هستند که دارای شباهتهای زیادی به هم هستند.
- تغییر ناپذیری دفتر کل را ضمانت میکنند.
- شبکهای همتا به همتا و غیرمتمرکز هستند.
- کپیها به صورت هماهنگ توسط پروتکلی به اسم پروتکل اجماع نگهداری میشوند.
از مهم ترین دلایل نیاز به انواع Blockchain، انجام تراکنش دادهها درون یک شبکه امن است. اما نحوه استفاده افراد از بلاکچین و دفتر کل توزیع شده در هر حالتی متفاوت است. به عنوان مثال بیت کوین یک ارز دیجیتال است که درون شبکه بلاکچین عمومی معامله میشود. زیرا همه کاربران در هر جای دنیا میتوانند به یک نود تبدیل شده و دیگر گرهها و معاملات را تایید کنند. انواع مختلف شبکه بلاکچین شامل: بلاکچین عمومی(Public)، خصوصی(Private)، کنسرسیوم(Consortium) و هیبرید میباشد که در ادامه به معرفی هر کدام میپردازیم.
بلاک چین عمومی
بلاکچین عمومی یک شبکه غیر متمرکز است و همه میتوانند به این شبکه بدون مجوز بپیوندند. هیچ کسی بر بلاکچین عمومی نظارت و کنترل ندارد. این نوع از فناوری بلاکچین بسیار ایمن است زیرا وقتی دیتاها در شبکه ثبت و تایید میشوند دیگر قابل تغییر نیستند. در بلاکچین عمومی هویت اشخاص کامل پنهان است و توسط کاربران قابل شناسایی نیست. در بلاکچین عمومی هر کاربر میتواند دیتا را وارد کند و هر فرد دیگری میتواند دادهها را بخواند بدون اینکه هویتش آشکار شود. پلتفرم بلاکچین عمومی در ارزهای دیجیتال همچون بیت کوین، اتریوم و لایت کوینها استفاده شده است. پایه ارزهای دیجیتال بر اساس نوع عمومی بلاکچینها میباشد زیرا اساس رمز ارزها، در جهت ناشناسی و محافظت کاربر تلاش میکند.
مزایای بلاکچین عمومی
- تغییر ناپذیری
- دفترکل توزیع شده
- خواندن و نوشتن باز
- ایمن به دلیل استخراج
بلاکچین خصوصی
بلاکچین خصوصی را به طور اختصاصی، بلاکچینهای مجوز دار میگویند که محدودیتهایی را برای کاربران به وجود میآورد. افرادی که اجازه مشارکت در شبکه را دارند، برای تراکنشهایی که میتوانند انجام دهند با محدودیتهایی مواجه میشوند. افرادی که دیتا را در شبکه وارد میکنند و کاربرانی که دیتا را میخوانند کنترل میشوند. اولین اقدام در بلاکچین خصوصی شناسایی است. برای اینکه قوانین برای ارسال مجوز صادر شود، نیاز به شناسایی کاربران است. از نمونههای فناوری بلاکچین خصوصی میتوان به برنامههایی چون هایپر لجر،هش گراف و .. اشاره کرد. نوع خصوصی بلاکچین نیاز به دعوتنامه دارد و باید توسط مدیر شبکه تایید شود و کاربران موجود در سیستم میتوانند در مورد شرکت کنندگان بعدی تصمیم بگیرند.
مزایای بلاکچین خصوصی
- مجوز سازمانی
- تراکنش سریعتر
- پشتیبانی انطباقی
- مقیاسپذیری بهتر
- به دلیل وجود نودهای کمتر، اجماع کارکرد بهتری دارد.
بلاکچین کنسرسیوم
شبکه بلاکچین کنسرسیوم یک نوع بلاکچین نیمه متمرکز است که توسط چند سازمان مدیریت میشود. قابلیت اصلی شبکه بلاکچین کنسرسیوم، فعالیت هم زمان چند سازمان در شبکه میباشد. این نوع از بلاکچینها در ادارات دولتی و بانکها کاربرد دارد. حق و اختیارات در این نوع از بلاکچین برای هر کنسرسیوم متفاوت است که توسط یک گروه حکمرانی میشوند. از نمونههای بلاکچین کنسرسیوم میتوان به کوردا، هایپر لژ و کواروم اشاره کرد.
بلاکچین هیبرید
شبکه بلاکچین هیبریدی ترکیبی از بلاکچینهای عمومی و خصوصی است که ویژگیهای هر دو بلاکچین را در بر میگیرد. در این نوع از بلاکچین در کنار ویژگیهای شفافیت، امنیت و یکپارچگی، دسترسی و آزادی کنترل شده هم زمان وجود دارد. در شبکه هیبریدی کاربران محدودیت دسترسی برای سایرین را ایجاد میکنند و تنها بخشی از اطلاعات به صورت عمومی به اشتراک گذاشته میشود. یک مثال بارز از بلاکچین هیبریدی، دراگون چینDragonchain)) میباشد.
بلاکچین چگونه کار میکند؟
همان طور که در قسمتهای قبل گفته شد، بلاکچین زنجیرهای از بلوکهاست که هر بلوک لیستی از تراکنشهای تایید شده را ذخیره میکند. هنگامی که ظرفیت یک بلوک پر شد به بلوک پرشدهی قبلی متصل میشود به این صورت زنجیرهای از بلوک های به هم متصل حاوی اطلاعات تشکیل میشوند. با توجه به اینکه فناوری بلاکچین توسط تعداد زیادی کامپیوتر در سراسر دنیا فعالیت میکند، بنابراین میتوان به بلاکچین به عنوان یک دفتر کل توزیع شده نگاه کرد. به این معنی که هر نود شبکه یک کپی از دیتای بلاکچین را در اختیار دارد و با دیگر گرهها تعامل و با آنها همگام است.
فناوری بلاکچین برای ارسال اطلاعات از روش خاصی پیروی میکند که امنیت فراوانی دارد. در واقع این فناوری نوعی سیستم ثبت اطلاعات است که بین همهی اعضای شبکه به اشتراک گذاشته میشوند. فناوری ایمن بلاکچین که حاصل رمز نگاری قوی است، غیر قابل جعل است. زیرا دادههای ذخیره شده در اختیار همهی اعضای شبکه قرار میگیرد و تغییر دیتا پس از ثبت در یک بلاک امکان پذیر نیست. فرایند صدور مالکیت بلاکچین توسط کلیدهای عمومی و خصوصی به صورت ترکیبی انجام میشود. از ویژگی های منحصر به فرد بلاکچین این است که مدیریت شبکه بلاکچینی کاملا به صورت اتوماتیک انجام میشود و به صورت متن باز است که در اختیار همگان قرار دارد و هیچ مالکی ندارد.
فرآیند ماینینگ
بخش اصلی هر بلاکچینی فرآیند ماینینگ است که بر اساس الگوریتمهای تابع ریاضی انجام میشود به این صورت که سیستم مسائل ریاضی پپیچیده طراحی میکند و به ازای حل آنها توسط کامپیوترهای قدرتمند، فرآیند ماینینگ انجام میشود. ورودی تابع هر مقداری میتواند باشد اما خروجی تابع هش یک مقدار منحصر به فرد و ثابت میباشد. تابع هش تابعی یک طرفه است و با داشتن خروجی نمیتوان به ورودی آن دست یافت. این یک طرفه بودن تابع هش، باعث امنیت شبکه بلاکچینی میشود.
اطلاعات موجود در هر بلوک شبکه شامل هش بلوک قبلی و تراکنشهای تایید شده است. برای ایجاد رقابت بین ماینرها عبارتی به نام نانس(عددی که تنها یک بار به کار میرود) بر اساس سختی شبکه تعریف شده است که ماینرها به دنبال یافتن آن هستند. از آن جایی که تغییرات در ورودی تابع، خروجی هشینگ را عوض میکند، ماینرها نانسهای مختلف را به ورودی اضافه میکنند که در نهایت به خروجی هش که شامل تعدادی صفر بر اساس نانس استفاده شده است برسند.
پس از آنکه ماینری تابع هش را حل کرد نانس نهایی را به کل شبکه میفرستد. دیگر نودها با قرار دادن نتیجه در اطلاعات بلوک و اجرای تابع هش، صحت آن را بررسی میکنند و در صورت تایید به زنجیره بلوک اضافه میشود. در نهایت با ایجاد بلوک جدید اطلاعات آن در کل شبکه توزیع میشود تا دفتر کل به روز شود. تمامی این اتفاقات خیلی سریع انجام میشود و هیچ کاربری نمیتواند با مقدار ثابتی رمز ارز، چندین تراکنش فروش را ثبت کند.
تابع هش و هشینگ به چه معناست؟
هش کردن یا هشینگ فرآیندی است که طی آن یک عملگر ریاضی، تعدادی کد را با طول متناوب دریافت و به یک خروجی با طول ثابت و یکسان تبدیل میکند. خروجی تابع هشینگ را “هش” میگویند و تابع ریاضی آن را “تابع هش” گویند. دیتای ورودی تابع میتواند اعداد، تصویر و حروف باشد که طی عملیات ریاضی به خروجی رمزنگاری شده تبدیل میشوند. تابع هش کاربردهای فراوانی در علوم مختلف از جمله ذخیره رمز عبور در بستر وب، امنیت بلاکچین، بررسی صحت داده و … دارد.
کاربرد بلاکچین در فناوریهای مختلف
در اوایل ظهور Blockchain، کاربرد این فناوری به سیستم های مالی خصوصا نسل جدید کریپتوکارنسیها محدود میشد، اما با گذشت زمان ابعاد بیشتری از پتانسیل این فناوری نمایان شد و مشخص شد هر جا که نیاز به فضایی برای ذخیره دیتا و به عدم نیاز به اعتماد سازی باشد این فناوری کاربرد دارد. کمپانیهای زیادی با هدف پی بردن کاربرد آن در صنایع مختلف مشغول تحقیق روی تکنولوژی بلاکچین هستند. حتما شما نیز با ارزهای دیجیتالی چون بیت کوین و اتریوم که از طریق بلاکچین به وجود آمده و فعالیت میکنند آشنا هستید. امروزه بیش از ۱۰هزار ارز دیجیتال دیگر بر روی بلاکچین فعالیت میکنند.
بلاکچین میتواند به صورت اختصاصی برای اهداف سازمان یا نهاد خاصی مورد استفاده قرار بگیرد که به آنها بلاکچین سازمانی(Enterprise blockchain) میگویند. البته این نوع از بلاکچین سازمانی نمیتواند هدف اصلی این تکنولوژی یعنی تمرکز زدایی را به ارمغان بیاورد. امروزه بلاکچین در حال پیشروی در دنیای فناوری است که در صنایع مختلف از جمله حمل و نقل دریایی، پزشکی، نفت و گاز، انرژی، بانکداری و طیف گستردهای از کاربردها به کار میرود. در ادامه به بررسی کاربردهای مختلف بلاکچین در صنایع مختلف میپردازیم.
بیشتر بخوانید: ارز دیجیتال چیست؟
بلاکچین در علم پزشکی
از بلاکچین میتوان برای ذخیره ایمن سوابق پزشکی بیماران استفاده کرد. زیرا برای هر سیستم درمانی و مراقبت بهداشتی، ذخیرهسازی اطلاعات بیماران به صورت امن از اهمیت بسزایی برخوردار است. سیستم مراقبتهای پزشکی کنونی بسیار پراکنده است. اگر بتوان اطلاعات را در پایگاه داده جهانی ایمن چون بلاکچین ذخیره کرد، جریان دریافت و ارسال اطلاعات بین افراد آنی و سریعتر خواهد بود و سوابق ذخیره شده در هر بلوک قابل تغییر نخواهد بود. ضمن اینکه حریم خصوصی افراد با سیستم رمزنگاری مدارک و اطلاعات در بلاکچین کاملا حفظ خواهد شد. در سیستم بلاکچین پزشکی زنجیره بلوک به عنوان ابزار تایید عمل میکند تا اطمینان حاصل کند که فقط کاربران مجاز مانند پزشک، نماینده بیمه یا بیمار به اطلاعات دسترسی دارند.
استارتاپ MintHealth در سال ۲۰۱۷، سوابق پزشکی شخصی را بر اساس مبادله بلاکچین راه اندازی کرد. این استارتاپ در حال فراهم کردن بسترهای لازم برای برنامه بیمه سلامت تجاری است. این برنامه ها به بیماران مبتلا به بیماریهای مزمن هم چون بیماری قلبی، دیابت، فشار خون بالا (که ۹۰ درصد هزینه های پزشکی را شامل میشوند) کمک میکنند.
فناوری بلاکچین در زنجیرههای تامین
فناوری بلاکچین سطوح جدیدی از شفافیت را در صنایع مختلف ارائه کرده است. زنجیره تامین کارآمد، در صدر اکثر کسب و کارهای موفق قرار دارد. مسئله رساندن کالا از تولید کننده به مصرف کننده و هماهنگی ذینفعان مختلف در یک صنعت به صورت سنتی بسیار دشوار است. اما بلاکچین در یک سیستم زنجیره تامین کارآمد در قبال همکاری، که دور یک دیتابیس تغییرناپذیر میچرخد، مشکل صنایع مختلف برای افزایش قدرت را برطرف میکند. بلاکچین به شرکتها این امکان را میدهد که علاوه بر صحت محصولات خود، برچسبهای رایج مانند ارگانیک و محلی بودن را تایید کنند. همانطور که در مجله فوربس گزارش شده است، صنعت غذا به طور فزایندهای از بلاکچین برای ردیابی مسیر و ایمنی غذا در طول سفر از مزرعه به کاربر استفاده میکند.
بلاکچین در صنعت بازی
ویدئوگیمها از سرگرم کنندهترین صنایع در سراسردنیا هستند. صنعت بازیهای رایانه ای میتواند از فناوری بلاکچین به نفع خود بهره ببرند. در بازیهای آنلاین کاربران باید بر فضای توسعه دهندگان سرور تکیه کنند و همه قوانین در حال تغییر را بپذیرند. برای از بین بردن این محدودیت با استفاده از فناوری بلاکچین میتوان مدیریت و نگهداری بازیهای آنلاین را غیر متمرکز کرد. با پیاده سازی بلاکچین، بازیها پایدارتر شده و آیتمها در قالب داراییهای رمز نگاری شده نگهداری میشوند و به ارزش واقعی میرسند.
Blockchain در بانکداری
شاید هیچ صنعتی به اندازه بانکداری از ادغام در بلاکچین سود نبرد. با ادغام این فناوری در بانکها، مشتریان میتوانند تراکنشهای خود را در کمترین زمان ممکن، صرف نظر اینکه ساعت اداری یا روز تعطیل باشد به ثبت برسانند. در صورتی که بانکها در بهترین حالت ۵ روز در هفته تا ساعتی خاصی از روز پاسخگویی نیاز مشتریان هستند. با استفاده از فناوری بلاکچین بانکها با سرعت و امنیت بیشتری وجوه بین موسسات را مبادله میکنند. استفاده از حوالههای بلاکچینی بسیاری از مشکلات کاربران برای تجارت بین المللی را حل کرده است. برای کشورهای همچون ایران که تحت تحریمهای شدید بانکی قرار دارد ارسال پول به صورت بین المللی مشکلات فراوانی به همراه دارد. با پیدایش ارزهای دیجیتال مبتنی بر بلاکچین، دست واسطهها کوتاه شده وبا کمترین هزینه به صورت آنی تراکنشها ثبت میشوند.
فناوری بلاکچین در صنعت هوایی
از سال ۲۰۱۶ استفاده از تکنولوژی بلاکچین در صنعت هوایی مورد استقبال قرار گرفت که روز به روز در حال رشد میباشد. فناوری بلاکچین در در صنعت هواپیمایی کاربردهای حائز اهمیتی از جمله فروش بلیط، احراز هویت مسافران، مدیریت گردشگری و .. دارد. اسناد مورد استفاده در صنعت هوایی معمولا غیر شفاف هستند که به صورت سنتی تهیه میشوند که منجر به تاخیر در پروازها، بروز حادثه و ایجاد هزینههای اضافی میشود. بلاکچین مشکل عدم شفافیت این سیستم را حل و به قابلیت انتقال سریع دادهها و کاهش هزینهها کمک شایانی میکند.
بلاکچین در واحد پولی
بلاکچین بستر قدرتمند ارزهای دیجیتال همچون بیت کوین میباشد. این فناوری به رمز ارزها اجازه میدهد بدون نیاز به یک سرور مرکزی کار کنند. این مسئله ریسک معاملات را کاهش داده علاوه بر این بسیاری از هزینههای تراکنش و پردازش را از بین میبرد. استفاده از کیف پول رمزنگاری شده برای حسابهای پس انداز، خصوصا برای کشورهایی که فاقد زیر ساخت واقعی برای ارائه هویت هستند، بسیار مهم است. برای کشورهایی که ارز با ثباتی ندارند استفاده از ارزهای بر پایه بلاکچین میتواند بسیار پر ثمر باشد.
کاربرد های بلاکچین در صنایع مختلف بسیاراند که توضیح هر کدام به صور جداگانه در این مبحث نمیگنجد در ادامه به برخی کاربردهای این فناوری به صورت موردی میپردازیم.
- کاربرد بلاکچین حوزه هوش مصنوعی و اینترنت اشیا(IOT)
- بلاکچین و هویت دیجیتال
- بلاک چین برای حکمرانی
- Blockchain برای امور خیریه
- بلاکچین برای کسب سود از بازارهای پرریسک
- قراردادهای هوشمند
- رای دادن
- صنعت پرداخت
- کاربرد بلاکچین در موسیقی
مزایا و معایب فناوری بلاکچین
فناوری نوظهور بلاکچین با وجود تمام پیچیدگیهایش به عنوان شکل غیرمتمرکز نگهداری پایگاه داده، پتانسیلی نامحدود دارد. هنوز ظرفیت زیادی از این فناوری ناشناخته است و برای کشف آنها به زمان نیاز است. اما در کنار مزایای بیشمار همچون، حفظ حریم خصوصی کاربران در کنار شفافیت بالا و افزایش امنیت تا هزینههای پردازش کمتر و… برخی معایب نیز وجود دارد در ادامه به بررسی مزایا و معایب این تکنولوژی محبوب دنیا میپردازیم.
مزایا
- یک جایگزین بانکی و راهی برای ایمن سازی اطلاعات شخصی شهروندان کشورهای دارای دولتهای ناپایدار یا توسعه نیافته ارائه میکند.
- غیر قابل ردیابی
- کاهش هزینه با حذف تأیید شخص ثالث
- تمرکززدایی
- تراکنشهای امن، خصوصی و کارآمد
- تکنولوژی شفاف
- سرعت بالا
- دقت زنجیره
- وفاداری و امنیت دیتا
معایب
- هزینه فناوری قابل توجه مرتبط با استخراج بیت کوین
- تراکنشهای کم در ثانیه
- سابقه استفاده در فعالیتهای غیرقانونی
- مقررات بسته به حوزه قضایی متفاوت و نامشخص است
- محدودیتهای ذخیره سازی دادهها
- ارتقا و اعمال تغییر بسیار دشوار و زمان بر است
- احتمال حمله ۵۱ درصد
فناوری بلاکچین و تحول در تجارت آینده
بلاکچین به عنوان نقطه عطف عصر حاضر شناخته میشود. با ظهور این تکنولوژی کسب و کارها سادهتر به رونق میرسند. جهان به نقطهای بین رویکرد تمرکزگرای کنونی و رویکرد تمرکز زدایی مبتنی بر شبکههای بلوکی بلاکچین رسیده است. با پیدایش پدیده ای همچون بیت کوین به عنوان جانشینی برای طلا و شکلگیری کریپتو کارنسیها به عنوان جایگزین امن برای پول ملی، آینده دنیا به سمت تمرکز زدایی پیش میرود. با از دست دادن قدرت دولتها در تایید مجوزها و تنظیم ارتباطات حقوقی بین افراد، آینده دنیا به سمت استقلال فردی پیش میرود.
اگرچه ابعاد مختلف این فناوری رو به رشد، همچنان ناشناخته است اما به نظر میرسد همچون اینترنت که زندگی بشر را تحت شعاع خود قرار داده است بلاکچین نیز در آینده ساختار زندگی اقتصادی و اجتماعی جوامع را متحول کند. فناوری بلاکچین برخلاف آنچه تصور میشود فقط محدود به حوزه بانکداری نیست بلکه کل دنیای تکنولوژی و تولید هوشمند را تحت تاثیر قرار میدهد. هر جا که نیاز به انتقال و ذخیره مطمئن دیتا و تراکنشها در یک شبکه ناگسستنی باشد این فناوری به کار میآید.
جمعبندی
بلاکچین بستر قدرتمند غیرمتمرکزی است که محل ذخیره بیشمار دیتاست و هم زمان همه افراد حاضر در شبکه میتوانند تمامی تراکنشها را مشاهده کنند بدون اینکه هویت هیچ کاربری فاش شود. قطعا اغراق نیست که بگوییم بلاکچین انقلابی در دنیای مدرن ایجاد کرده است. به نظر میرسد بلاکچین با شگفتیهایی که در دنیای تکنولوژی برای انسان به ارمغان آورده است که روز به روز در حال پیشرفت است میتواند نقطه عطف دنیای حاضر باشد. ابعاد گوناگون این تکنولوژی همچنان ناشناخته است. مانند هر پدیده نوظهور دیگری این تکنولوژی نیز، نیاز به زمان برای شکوفایی دارد.