طی صدور اطلاعیه‌ای از سازمان امور مالیاتی کشور، تکالیفی که صاحبان کسب و کارهای اینترنتی دارند، مشخص شد. صاحبان کسب و کارهای اینترنتی اعم از اشخاص حقیقی و حقوقی مثل سایر افرادی که در زمینه اقتصادی فعالیت می‌کنند، مشمول قوانین مالیاتی هستند و فارغ از محلی که در آن فعالیت می‌کنند باید تکالیف خودشان را انجام دهند، تا مشمول جرائم قانونی مالیاتی نشوند. با افزایش پیشرفت تکنولوژی، فعالیت در حوزه کسب و کارهای اینترنتی زیاد شده است. سازمان امور مالیاتی مشاغلی که در این زمینه فعالیت می‌کنند را موظف کرده تا ۴ ماه بعد از شروع به کار در این فضای اینترنتی پرونده مالیاتی تشکیل دهند. در ادامه به توضیحات بیشتر می‌پردازیم.
محاسبه مالیات کسب و کارهای اینترنتی
مالیات کسب و کارهای اینترنتی به شکل فروشگاه‌های عادی محاسبه می‌شود. اما با توجه به اینکه فعالیت‌های این کسب و کار به شکل حقیقی یا حقوقی است، تکلیف مالیاتی آن‌ها متفاوت خواهد بود. کسب و کارهای اینترنتی با فعالیت افراد حقوقی به سه گروه تقسیم می‌شوند:
- گروه اول: اشخاصی که تراکنش‌های مالی زیادی داشته باشند و تکالیف مالیاتی آن‌ها مشابه شرکت‌ها باشد، باید در پایان سال دفاتر مالی شان را پلمپ کرده و باید اظهارنامه مالیاتی را تسلیم کنند.
- گروه دوم: گروه دوم تکلیف‌های مالیاتی کمتری نسبت به گروه اول دارند و از نوع افراد حقیقی هستند و نیازی به پلمپ دفاتر آن‌ها نیست. افرادی که در گروه دوم قرار می‌گیرند باید ماهانه و سالانه فرم‌هایی را تکمیل کنند و به سازمان امور مالیاتی ارائه کنند.
- گروه سوم: در گروه سوم افراد باید یک فرم سالانه مشخصی را تکمیل کنند و طبق ماده ۱۰۰ ق.م.م ۵ درصد به مالیات سال قبل اضافه شده و باید آن را پرداخت کنند.
نوع گروه بندی برای محاسبه مالیات کسب و کارهای اینترنتی
برای گروه بندی کردن کسب و کارهای اینترنتی برای دریافت مالیات، نوع کسب و کار تفاوتی ندارد و این تقسیم بندی بر اساس درآمد و فروش است. کسب و کارهای اینترنتی علاوه بر این باید فهرستی از حقوق و دستمزد کارکنان خودشان را تنظیم کنند و به سازمان امور مالیاتی تحویل دهند. اگر شما هم کسب و کار اینترنتی دارید، می‌توانید با استفاده از درگاه پرداخت مانند زرین پال، محیطی امن و راحت برای پرداخت‌های مشتریان خود ایجاد کنید.
بیشتر بخوانید: اینتاکد مالیاتی چیست؟
مبنای محاسبه کردن مالیات کسب و کارهای اینترنتی
با توجه به اینکه فروشگاه اینترنتی چه نوع مالکی دارد مبنای محاسبه نیز متفاوت خواهد بود:
– اگر مالک سایت یا کسب و کار اینترنتی خودش صاحب اصلی کالا باشد، در واقع تولید کننده آن باشد، مالیات بر ارزش افزوده مطابق با نوع کالا و سیاست فروشنده محاسبه می‌شود.
– اگر مالک یک سایت فقط وظیفه فروش کالاها و خدمات را به عهده داشته باشد و در روند تولید آن کالا یا خدمات نقشی نداشته باشد. همچنین اگر فروشگاه اینترنتی او فقط یک درگاه برای فروش خدمات و کالا باشد، مالیات به شکل درصدی از فروش محاسبه می‌شود.
معیار وضع مالیات کسب و کارهای اینترنتی
برای محاسبه کردن مالیات کسب و کارهای اینترنتی مثل مشاغل واقعی، معیار محاسبه همان خود اظهاری است که خود فروشندگان دارند. اما اگر این اظهارات فروشنده با واقعیت تطابق نداشته باشد اداره امور مالیاتی با توجه به شواهد و مدارکی که موجود است، برای آن فروشگاه اینترنتی مالیات تعیین می‌کند.
مراحل قانونی مالیات فروشگاه‌های اینترنتی
مالکان کسب و کارهای اینترنتی تکالیفی دارند که اعم از حقیقی یا حقوقی بودن باید آن‌ها را انجام دهند:
– در مرحله اول باید تشکیل پرونده بدهند و به صورت کتبی اعلام کنند که فعالیت آن‌ها به صورت اینترنتی است.
– دریافت شماره اقتصادی با ثبت نام الکترونیکی در سامانه سازمان امور مالیاتی( برای آسایش مودیان مالیاتی سازمان امور مالیاتی مرحله دریافت کد اقتصادی را حذف کرده است. با این وجود شماره ملی افراد چه حقیقی و یا حقوقی که در سامانه ثبت شود همان کد اقتصادی آن‌ها خواهد بود)
– ثبت نام کردن در نظام مالیات بر ارزش افزوده طبق فراخوان‌های هشت گانه
– صادر کردن صورتحساب موضوع ماده ۸ آیین نامه اجرایی ماده ۹۵ قانون مالیات‌های مستقیم و همچنین وصول مالیات و عوارض ارزش افزوده از کالاهایی که مشمول این مالیات می‌شوند.
– ارائه اظهارنامه مالیاتی در زمان قانونی مقرر شده ( این زمان برای افراد حقیقی تا آخر خرداد سال بعد و برای اشخاص حقوقی حداکثر چهارماه بعد از پایان سال مالی و مشمولین مالیات بر ارزش افزوده نهایتا ۱۵ روز بعد از پایان یافتن هر دوره مالیاتی)
– ارائه کردن فهرستی از معاملات فصلی ( در صورتی که مشمول آن باشند)
– ارائه فهرست حقوق و دستمزد کارکنان و پرداخت مالیات آن‌ها
– نگهداری از دفاتر، صورت درآمدها، هزینه ماهانه، خلاصه درآمد، هزینه سالانه و اسناد و مدارک حسب مورد و ارائه کردن آن‌ها به ماموران مالیاتی ذی‌ربط برای رسیدگی، در صورتی که درخواست کتبی آن را داشته باشد. ( یکی از مدارک بسیار مهم در هر کسب و کار اینترنتی و سایرین صورت حساب‌هایی هستند که مربوط به فروش کالا و خدمات عرضه شده هستند، که باید طبق یک شرایط خاص صادر و نگهداری شوند.)
*مودیان مالیاتی باید برحسب هر مورد حق تمبر را نیز پرداخت کنند.
روش های نگهداری از اسناد و مدارک
مالک کسب و کارهای اینترنتی اعم از حقیقی و حقوقی باتوجه به کالا و خدماتی که ارائه می‌کند، باید دو نوع صورتحساب را صادر و نگهداری کند:
- صورتحساب نوع اول: این صورت حساب باید به شکل دستی با یک شماره سریال چاپی و یا ماشینی به همراه تاریخ صادر شود و حداقل اطلاعات هویتی مثل نام، نام خانوادگی یا نام شخص حقوقی، شماره اقتصادی، کد پستی و نشانی کامل فروشنده و خریدار و همچنین مشخصات خدمات یا کالایی که ارائه شده و مبلغ آن باشد.
- صورتحساب نوع دوم: این صورتحساب صرفا در زمانی که از صندوق مکانیزه فروش استفاده می‌شود صادر می‌گردد. باید شماره سریال ماشینی، تاریخ، حداقل اطلاعات هویتی، مشخصات کالا یا خدمات ارائه شده و مبلغ آن در این صورتحساب ذکر شود .
جرائم عدم پرداخت مالیات کسب و کارهای اینترنتی
در صورتی که صاحبان کسب و کارهای مجازی اعم از حقوقی و یا حقیقی از انجام تکالیف ذکر شده خودداری کنند، نشان دهنده عدم شفافیت مالی آن‌ها است. این موضوع موجب تعلق گرفتن جرائم پیش‌بینی شده در قانون مالیات برای آن‌ها است. همچنین در بعضی از موارد باعث می‌شود این افراد از معافیت‌های مالیاتی و امتیازات آن محروم شوند.
مهلت قانونی تشکیل پرونده مالیاتی مشاغل اینترنتی
صاحبان مشاغل اینترنتی موظفند تا ظرف حداکثر ۴ ماه بعد از شروع فعالیت خود مراتب شروع به کار و همچنین نوع فعالیت خود را به شکل کتبی به سازمان امور مالیاتی اعلام کنند و پرونده مالیاتی کسب و کار خود را تشکیل دهند.مهلت تشکیل پرونده مالیاتی برای مالکان حقوقی حداکثر دو ماه بعد از تاسیس شخصیت حقوقی مقرر شده است.
نکته: افراد حقوقی بعد از تاسیس باید دفترچه ثبت نام اشخاص حقوقی را از اداره امور مالیاتی دریافت کنند و برای تشکیل پرونده، دریافت کد واحد مالیاتی، شماره کلاسه پرونده و همچنین پرداخت حق تمبر مالیاتی اقدام کنند.
معافیت‌های مالیاتی کسب و کارهای اینترنتی
طبق قوانین مالیاتی وضع شده بعضی کسب و کارهای اینترنتی به طور کلی یا با یک شرایط خاص از پرداخت مالیات معاف هستند. از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- در میان کسب و کارهای اینترنتی سایت های آموزشی و فعالیت‌های مرتبط با آن با گرفتن مجوز از وزارت ارشاد اسلامی می‌توانند از معافیت‌هایی که برای آن‌ها تعیین شده است استفاده کنند.
- · مورد دوم شرکت‌های دانش‌بنیان هستند، که اگر به شکل اینترنتی فعالیت کنند به مدت ۲۰ سال از پرداخت مالیات معاف خواهند بود.
نکته‌ای که در رابطه معافیت مالیاتی برای کسب و کارهای اینترنتی وجود دارد این است که این افراد مالیات را پرداخت نمی‌کنند ولی به این معنا نیست که تکالیف مالیاتی خودشان را نیاز نیست انجام بدهند. با این وجود این افراد باز هم باید اظهارنامه‌های مالیاتی خودشان را ارائه کنند. ولی نرخ مالیات آن‌ها به جای ۲۵ درصد در صفر ضرب می‌شود.
بیشتر بخوانید: معافیت مالیاتی چیست؟
تصورات اشتباه نسبت به مالیات کسب و کارهای اینترنتی
بسیاری از کسب و کارهای اینترنتی هستند که با گذشت چندین سال از شروع کسب و کارشان هیچگونه مالیاتی با وجود درآمد بالایی که دارند پرداخت نمی‌کنند و به همین شکل به فعالیت خود ادامه می‌دهند. بسیاری از افراد فکر می‌کنند کسب و کارهای اینترنتی مالیات ندارند و نیازی به پرداخت آن نیست! اما این یک تصور اشتباه است و دیر یا زود سازمان امور مالیاتی با این کسب و کارها برخورد خواهد کرد. پس، عقب انداختن تکلیف‌های مالیاتی فقط باعث سنگین تر شدن جرائم مالیاتی این کسب و کارها خواهد شد. با این وجود بهتر است از همان ابتدای شروع کسب و کار اینترنتی خود قوانین مالیاتی را رعایت کنید.
یک تصور رایج دیگر این است که صاحبان کسب و کارهای اینترنتی در بعضی از موارد فکر می‌کنند تا زمانی که تشکیل پرونده ندهند نیازی نیست تکالیف مالیاتی را انجام دهند.
نگاه کلی
کسب و کارهای اینترنتی امروزه بسیار افزایش پیدا کرده‌اند. نکته‌ای که باید راجع به کسب و کارهای اینترنتی بدانید این است که این کسب و کارها هم مشمول قوانین مالیاتی هستند. این قوانین با توجه به اینکه مالک کسب و کار اینترنتی، حقیقی یا حقوقی است، متفاوت خواهند بود. در شرایط خاص برای برخی از کسب و کارهای اینترنتی معافیت‌هایی صورت می‌گیرد، ولی معاف شدن از پرداخت مالیات به معنی عدم انجام سایر تکالیف مالیاتی نیست و این افراد همواره باید اظهارنامه‌های خود را سازمان امور مالیاتی ارائه کنند.
