جنبش رمز ارزها و تغییر اقتصاد جهانی

اگر اندکی پیگیر اخبار چند وقت گذشته بوده باشید، درباره‌ی رمز ارزها، ارز دیجیتال، بیت‌کوین، ماینر و استخراج آن‌ها شنیده‌اید. سوالی که وجود دارد این است که ریشه‌ی این کلمات چیست و چه تأثیری در اقتصاد داشته است. قصد داریم در طول چند پست نسبت به توضیح بیشتر این موضوعات بپردازیم.

رمز ارز چیست؟

cryptocurrency یا ارز رمز یا رمز ارزی یک دارایی دیجیتالی است که برای کار به عنوان واسطه‌ی مبادله‌ای از رمزنگاری قوی برای تأمین معاملات مالی استفاده می کند. کنترلِ ایجاد واحدهای اضافی و تأیید انتقال دارایی‌ها طراحی شده است. رمز ارزها برخلاف سیستم متمرکز ارز دیجیتال و بانکداری مرکزی، از کنترل غیر متمرکز استفاده می کند.

کنترل غیر متمرکز هر رمز ارز از طریق فناوری دفتر کل توزیع شده، به طور معمول یک بلاک‌چین، که به عنوان یک بانک اطلاعاتی معاملات مالی عمومی عمل می کند، کار می کند.

تاریخچه رمز ارز

در سال ۱۹۸۳، دیوید چام رمزنگار آمریکایی، پول الکترونیکی رمزنگاری ناشناس به نام ecash را تصور کرد. بعداً در سال ۱۹۹۵، وی این کار را از طریق Digicash انجام داد، شکل اولیه پرداخت الکترونیکی رمزنگاری شده که به نرم افزار کاربر نیاز داشت تا بتواند یادداشت‌ها را از بانک خارج کند و کلیدهای رمزگذاری شده خاص را قبل از ارسال برای گیرنده تعیین کند. این امر باعث می‌شود ارزهای دیجیتالی توسط صادرکننده بانک، دولت یا شخص ثالث غیرقابل ردیابی شوند.

در سال ۱۹۹۶، آژانس امنیت ملی آمریکا مقاله‌ای را با عنوان چگونه می‌توان یک نعنا را تهیه کرد، منتشر کرد: رمزنگاری پول نقد الکترونیکی ناشناس، و توصیف یک سیستم رمز ارز. که ابتدا آن را در یک لیست پستی MIT و بعداً در سال ۱۹۹۷، در «بررسی حقوق آمریکا» منتشر کرد.

در سال ۱۹۹۸، وی دای توضیحی در مورد «b-money» منتشر کرد. که به عنوان یک سیستم نقدی الکترونیکی توزیع شده ناشناس شناخته می‌شود. اندکی پس از آن، نیک سزابو bit gold را شرح داد، مانند بیت کوین و ارزهای رمزنگاری شده دیگری که بعداً آن را دنبال کردند، bit gold (که نباید با ارز بر پایه‌ی طلا، BitGold اشتباه گرفته شود) به عنوان یک سیستم ارزی الکترونیکی توصیف شده است که کاربران را ملزم می‌کند تا اثبات عملکرد کار را با راه حل‌های رمزنگاری شده کنار هم قرار داده و منتشر شد. بعداً هال فینی که از کارِ دای و سزابو پیروی می‌کرد، سیستم ارزی مبتنی بر اثبات قابل استفاده مجدد کار، ایجاد کرد.

قوانین رمز ارز ها در ایران

در ایران هنوز مانند بسیاری از کشورهای دیگر، تصمیم قطعی درباره‌ی استفاده و تولید از این نوع پول گرفته نشده است. البته به تازگی استخراج رمز ارزها به عنوان یک صنعت به رسمیت شناخته شده‌است و صحبت‌هایی مبنی بر تولید یک رمز ارز ملی در دولت رئیس‌جمهور روحانی به میان آمده است.

اداره نظام‌های پرداخت معاونت فناوری‌های نوین بانک مرکزی، نسخه ۰.۰ قوانین حوزه رمزارز را بر روی سایت خود قرار داد. این قواعد در ۱۳ صفحه و ۷ سرفصل زیر تدوین شده‌اند:

• الزامات حوزه رمزارزهای جهان‌روا
• الزامات ICO
• الزامات حوزه رمزارز بانک مرکزی * الزامات حوزه رمز ارز منطقه‌ای
• الزامات عمومی صرافی‌ها
• الزامات عمومی حوزه کیف پول‌های رمزارزی
• استخراج

نکات مهم قوانین رمز ارز

۱. اولین نکته مهم در این متن، استفاده از واژه «رمزارز» به جای واژه غلط «ارز دیجیتال» است.

۲. نکته دوم اشاره بانک مرکزی به مرور شش ماهه تحولات این حوزه و اعمال تغییرات در این قواعد در صورت لزوم است.

۳. چهار رمزارز و توکن مورد اشاره در نسخه انتشاری بانک مرکزی: بیت کوین، اتریوم، XRP، تتر

۴. قیمت بیت کوین و قیمت اتریوم امروز در لحظه نگارش این متن به ترتیب برابر با ۱۰۷۲۱ دلار و ۲۱۹ دلار می‌باشد. همچنین قیمت ریپل (XRP) برابر با ۳۱ سنت است.

۵. بانک مرکزی توکن را رمزارزی جدید و صرفاً نتیجه‌ای از یک ICO در نظر گرفته است.

۶. بانک مرکزی هر چند صرافی رمزارز را تعریف کرده است، اما از تعریف قوانین ارائه مجوز به صرافی خودداری کرده و آن را به بعد موکول کرده است.

۷. بانک مرکزی از ارائه قوانین حوزه استخراج خودداری کرده و به دلیل «صنعت خوانده شدن استخراج» آن را به سازمان‌های دیگر واگذار کرده است.

۸. بانک مرکزی ارائه قوانین توکن‌های با پشتوانه غیر از فلزات باارزش، ارز و ریال را به بورس ایران واگذار کرده است.

۹. بانک مرکزی تنها رمزارزهای منطقه‌ای و رمزارز با پشتوانه ریال (که انتشار و ساخت آن در اختیار بانک مرکزی است) را برای پرداخت‌های درون کشور مجاز دانسته است.

در پست‌های آینده درباره‌ی سایر موضوعات توضیح خواهیم داد.