سامانه سیاح یکی از سامانه هایی است که بانک مرکزی برای نظارت بر حساب‌های مشتریان و کنترل تراکنش های بانکی ایجاد کرده است. این سامانه چند ماه پس از سامانه نهاب شروع به کار کرد و در حال حاضر برای هرگونه افتتاح حسابی باید کد رهگیری سیاح دریافت شود.اگر می خواهید درباره سامانه سیاح و کد آن بیشتر بدانید این مقاله همه اطلاعات مورد نیاز را در اختیار شما قرار می دهد.
سامانه سیاح بانک مرکزی چیست؟
«سیاح» مخفف «سامانه‌ی یکپارچهسازی حساب‌های مشتریان» است و یکی از سامانه هایی است که در چند سال اخیر توسط بانک مرکزی ایجاد شده است. این سرویس از سوم خرداد ۹۹ شروع به کار کرد و بانک ها موظف شدند قبل از افتتاح حساب برای مشتری، اطلاعات او را در این سامانه وارد کنند و کد رهگیری دریافت نمایند. این سامانه در سه فاز راه اندازی شد و به تدریج تکمیل گردید و در حال حاضر یکی از سامانه های بانکی مهم برای رسیدگی به حساب های مشتریان بانکی و یکپارچه سازی آنها محسوب می گردد.
سامانه‌ی یکپارچهسازی حساب‌های مشتریان چه کار می کند؟
سامانه سیاح برای سامان دادن به حساب های بانکی افراد باز شده است و با ثبت صحیح اطلاعات از پولشویی و جرایم مالی جلوگیری می کند. برای مثال احتمالا اگر یکی از حساب های فرد در بانک دیگری دچار مشکل باشد، هنگامی که او می خواهد در بانک جدیدی حساب باز کند، سامانه سیاح برای او کد پیگیری صادر نمی کند و به این وسیله از فعالیت مالی فرد مزبور در بانک جدید جلوگیری به عمل می آورد.
علاوه بر این، از انتهای سال 1399 از پذیرش و پردازش تراکنش‌هایی که حساب مبداء آنها در سامانه سیاح وجود ندارد، جلوگیری به عمل می آید. یکی از کارهایی که این سامانه انجام می دهد تطبیق کد ملی و شماره شبا ثبت شده صاحب درگاه در سامانه و هم‌خوانی آنها با هم است تا تطابق مالکیت حساب و دارنده پایانه بررسی شود. به عبارت دیگر، اگر پایانه پذیرندگی به نام یک نفر فرد خاصی باشد و شماره‌حساب متصل به پایانه متعلق به فرد دیگری باشد، سامانه سیاح از انتقال پول جلوگیری می کند. دلیل آن نیز این است که یکی از اهداف بانک مرکزی برای راه اندازی سیاح، سامان دهی هرچه بیشتر در حوزه هویت پذیرندگان شبکه پرداخت است.
سامانه سیاح با سامانه نهاب چه فرقی دارد؟
سامانه سیاح سامانه‌ی یکپارچهسازی حساب‌های مشتریان است. در مقابل سامانه نهاب سامانه نظام هویت‌سنجی الکترونیکی بانک است. همان‌طور که از تفاوت اسم این دو سامانه برداشت می شود سیاح برای یکپارچهسازی حساب مشتریان ساخته شده است، درحالیکه هدف از نهاب جمع‌اوری اطلاعات هویتی افرادی است که در سیستم بانکی حساب دارند.
هر دوی این سامانه‌ها به بانک‌های اطلاعاتی کشور مانند سازمان ثبت احوال و یا ثبت شرکت ها و نیروی انتظامی متصل هستند.
سامانه سحاب قدری پس از سامانه نهاب راه اندازی شد و پس از ایجاد آنها همه بانک ها مکلف شدند که اطلاعات مشتری را در قالب این سایت به بانک مرکزی ارسال کنند و کد رهگیری دریافت کنند. ارسال اطلاعات در قالب سایت سیاح به بانک مرکزی این امکان را می داد تا اطلاعات مشتریان را در قالب های ثابتی دریافت کند تا بتواند آن را در اختیار مراجع بالادستی خود قرار دهد.
اما در مورد سامانه نهاب وضعیت فرق می کند. با وارد کردن اطلاعات مشتری در این سامانه، کد شهاب ارائه می شود که یک کد یکتا است که به منزله هویت فرد مربوطه در سیستم بانکی محسوب می شود. سیستم نهاب با صدور کد شهاب برای هر مشتری بانکی در سراسر کشور با هر تعداد حساب و شماره کارت، شناسه واحدی را برای شناسایی ابداع کرده است.
کد سیاح چیست؟
کد سیاح در حقیقت کد پیگیری است که توسط سامانه سیاح پس از وارد کردن اطلاعات مشتری در اختیار بانک قرار می گیرد. بانک ها فقط در صورتی می توانند برای مشتری ها حساب باز کنند که پس از وارد کردن اطلاعات در سامانه نهاب و سیاح، هم کد شهاب و هم کد پیگیری سامانه سیاح را دریافت کنند. بدون این کد پیگیری، امکان افتتاح حساب برای مشتری وجود ندارد.
استعلام سیاح چیست؟
استعلام سیاح در حقیقت استعلام کد پیگیری سیاح است که توسط بانک عامل صورت می گیرد. به عبارت دیگر، افراد معمولی نمی توانند به سامانه سیاح دسترسی داشته باشند و اطلاعات خود را در آن وارد کنند و یا کد پیگیری بگیرند. تنها بانک مرکزی و سایر بانک ها به این سامانه دسترسی دارند. آنها با وارد کردن اطلاعات مشتری در قالب خاص درج شده در سایت سیاح، یک کد پیگیری دریافت می کنند که به آنها این اجازه را می دهد که برای شخص مورد نظر حساب بانکی باز کنند. برای مثال اگر فردی در یک بانک دیگر دارای چک برگشتی باشد، احتمالا با وارد کردن اطلاعات او در سامانه سیاح، کد پیگیری صادر نشده و او نمی تواند حساب جدیدی باز کند. زیرا این سامانه که با هدف یکپارچهسازی حساب‌های مشتریان ساخته شده است، با استعلان اطلاعات سایر حساب های فرد مورد نظر تخلفات و موارد مشکوک را پیدا کرده و با عدم ارائه کد پیگیری، مانع از فعالیت فرد خاطی می شود.
مزایای سامانه سیاح
مزیت اصلی سامانه سیاح یکپارچهسازی حساب‌های مشتریان است که با کمک آن بانک مرکزی می تواند اطلاعات کاملی از حساب های افراد در بانک های مختلف به دست آورده و موارد نقض قانون و یا پولشویی را کاهش دهد.
سخن آخر
سامانه سیاح یا سامانه یکپارچهسازی حساب‌های مشتریان یکی از سایت هایی است که بانک مرکزی با استفاده از آن، اطلاعات حساب های افرادی را که در بانک های مختلف سپرده دارند یکپارچه کرده و به آنها رسیدگی می کند. با استفاده از این سامانه بانک مرکزی می تواند به فهرست حساب های محکومین و متخلفان دسترسی پیدا کرده و آن را در اختیار مراجع قضایی قرار دهد. همچنین با عدم ارائه شماره پیگیری، از ایجاد حساب جدید و یا فعالیت های افراد خاطی در سایر بانک ها جلوگیری می کند.
