ایده‌ی اولیه‌ی ارز دیجیتال با گسترش روزافزون فضای دیجیتال و کاربر آن در زندگی روزمره‌ی افراد شکل گرفت. وقتی همه چیز به سمت مجازی شدن پیش می‌رود، چرا پول مجازی نشود! همین تفکر باعث تبدیل اسکناس و پول‌های کاغذی به ارز دیجیتال شد. در حقیقت یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین اهداف شکل‌گیری و راه‌اندازی ارزهای دیجیتال یا همان رمزارزها همین مساله‌ی چاپ بدون پشتوانه‌ی پول بود که به تورم اقتصادی اقتصاد کشورها آسیب می‌زد. به همین دلیل ارزهای دیجیتال طوری طراحی شدند که تنها بتوانند در فضای اینترنت گردش داشته باشند، بدون این‌که توسط شخص سومی مانند بانک‌ها یا موسسات مالی کنترل گردند. به بیان دیگر رمزارزها مدلی از یک دارایی دیجیتال هستند که هیچ‌گونه معادل فیزیکی بای آن‌ها وجود ندارد.
ارز دیجیتال چیست؟
با توجه به این که ارزهای دیجیتال پدیده‌ای نسبتا نوظهور هستند، به طبع در جوامع مختلف تعاریف متفاوتی دارند و با عناوین مختلفی از جمله ارز دیجیتال، کریپتوکارنسی (Cryptocurrency)، رمزارز، ارزهای رمزپایه شناخته می‌شوند. با این حال همه‌ی این عناوین یک معنای واحد دارند و از یک هدف خاص پیروی می‌کنند. ماهیت کلی ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز است، به این معنا که تحت نظارت و کنترل نهاد یا سازمان‌های دولتی نیستند و فعالیت آن‌ها به صورت کاملا مستقل انجام می‌شود. به بیان ساده‌تر در مبادلات ارز دیجیتال، شخص سومی وجود ندارد و فرد خریدار و فروشنده بدون واسطه می‌توانند با یکدیگر معامله کنند. ارزهای دیجیتال پول نقد یا اسکناس نیستند و تحت نظارت هیچ مقام مرکزی مدیریت نمی شوند. در واقع، ارز دیجیتال یک نمایش دیجیتالی از «ارزش دارایی» در یک بلاک چین است.
ارزهای دیجیتال چگونه کار می‌کنند؟
ارزهای دیجیتال روی بستر یک بلاک چین پیاده‌سازی و اجرا می‌شوند و بر اساس یک بلاک چین کار می‌کنند که زنجیره‌ای از بلوک‌های به هم پیوسته با میلیون‌ها تراکنش ثبت شده مختلف در هر زنجیره است. هر یک از تراکنش‌های ثبت شده به صورت متوالی و مرتبط با یکدیگر انجام می‌شوند و هر تراکنش برای تایید نیاز به تایید گره‌ها یا نودهای روی هر زنجیره دارد.
انواع ارز دیجیتال
به صورت کلی ارزهای دیجیتال به دو دسته تقسیم می‌شوند که عبارت است از:
۱. ارزهای دیجیتال با ارزش ثابت (StableCoin)
ماهیت این نوع از رمزارزها این است دارای پشتوانه هستند و می‌توانند در غالب هر نوع دارایی ارزش‌گذاری شوند. به طور مثال طلا، پول کاغذی مانند دلار و پوند، یا هر دارایی مالی دیگر که بتوان روی آن قیمت‌گذاری کرد. یکی از ویژگی‌های مهم این نوع از رمزارزها این است که از نوسانات قیمتی بازار کریپتوکارنسی در امان هستند. در نتیجه نسبت به سایر رمزارزها برتری دارند. از مهم‌ترین و شناخته‌شده‌ترین ارز دیجیتال با ارزش ثابت، می‌توان به تتر (USDT) اشاره کرد که هر یک تتر معادل یک دلار آمریکاست.
۲. ارزهای دیجیتال امن یا حریم‌خصوصی‌محور (Privacy Coin)
از مهم‌ترین ویژگی‌های این نوع ارزها ناشناس بودن هویت دو طرف معامله است؛ به این معنا که در هنگام انجام معامله هویت افراد کاملا نامشخص است و برای پیگیری و شناسایی کاربرانی که معاملات را انجام داده‌اند، هیچ راهی وجود ندارد. از جمله ویژگی‌ها یا در واقع مزیت‌های ارزهای حریم خصوصی محور این است که مشمول مالیات نمی‌شوند و برای انجام معاملات با حجم بالای انتقال وجه بسیار به صرفه و اقتصادی هستند.
این نوع از پول‌های دیجیتال که به آن‌ها ارزهای دیجیتال پلتفرمی نیز گفته می‌شود بر پایه‌ی شبکه‌ی بلاک‌چین هستند و نوعی قرارداد هوشمند به شمار می‌روند. این ارزهای دیجیتال رمز پایه، در واقع نرم‌افزارهایی محسوب می‌شوند که توانایی انجام فعالیت‌های مختلف را در بستر شبکه‌ی بلاک‌چین خود برای کاربران فراهم می‌سازند.
کاربرد ارز دیجیتال
در حال حاضر برخی افراد این ارزها را خریداری می‌کنند و برای دراز مدت در کیف پول خود نگهداری می‌کنند تا به نوعی در طول یک بازه‌ی زمانی بلند مدت از رشد قیمت آن کسب درآمد کنند. عده‌ی دیگری نیز ارز دیجیتال را به صورت روزانه خرید و فروش می‌کنند و از اختلاف سود رمزارزها در یک بازه‌ی زمانی کوتاه سود خوبی کسب می‌کنند. با این حال ارزهای دیجیتال آمده‌اند که جایگزینی برای روش‌های پرداخت سنتی باشند. هم اکنون نیز در برخی کشورها از ارز دیجیتال برای خرید و فروش اقلام و اجناس فیزیکی خرد و کلان استفاده می‌شود و قرار است کاربردهای ارز دیجیتال در آینده نیز گسترش داشته باشد.
تفاوت ارز دیجیتال با پول معمولی (فیات)
هر کس می‌تواند ارزهای دیجیتال را معامله کند و آن‌ها را هر طور که می‌خواهد منتقل کند اما پول معمولی یا ارز فیات توسط دولت و بانک مرکزی کنترل می‌شود. یکی دیگر از تفاوت‌های مهم بین ارز دیجیتال و ارز فیات این است که تراکنش‌ها ارز دیجیتال به صورت ناشناس انجام می‌شود و نام شخصی که پول را ارسال یا دریافت میکند ناشناس می‌ماند و برای هیچ شخص دیگری قابل مشاهده نیست. البته میزان این ناشناس بودن در ارزهای دیجیتال مختلف متفاوت است. از سوی دیگر، این مساله‌ی ناشناس بودن در تراکنش‌ها پولی فیات ناشناس صدق نمی‌کند و تمامی تراکنش‌های فرد را می‌توان ردیابی کرد. یک مورد دیگر در مورد تفاوت ارز دیجیتال با پول معمولی (فیات) این است که در ارزهای فیات بانک یا مقامات دولتی می‌توانند تراکنش‌های افراد با ارز فیات را متوقف کنند، اما در معاملات ارز دیجیتال کنترل کامل دارایی‌ها در اختیار خود فرد است.
صرافی ارز دیجیتال چیست؟
صرافی ارز دیجیتال یا اکسچنج (Exchange) پلتفرمی است که در آن امکان معامله و خرید و فروش انواع ارز دیجیتال فراهم شده است. با استفاده از صرافی ارز دیجیتال، هر کسی می‌تواند به راحتی هر ارز دیجیتال را به تتر یا هر ارز دیگری تبدیل کند یا آن را به عنوان یک دارایی دیجیتال در حساب خود نگه دارد تا در صورت تمایل یا واقعی در زمان دیگری معامله کند. آن را در حساب بانکی خود قرار دهید.
کیف پول ارز دیجیتال چیست؟
کیف پول ارز دیجیتال (Wallet) یکی از اصلی‌ترین ابزارهای معاملاتی رمزارزهاست. ولت‌ها فاقد پول کاغذی هستند و در تمامی تراکنش‌های مالی بین معامله‌گران، تنها از یک آدرس منحصر به فرد که شبیه یک کد انحصاری برای هر تراکنش است استفاده می‌کنند.
عملکرد کیف پول ارز دیجیتال درست شبیه شماره حساب بانکی افراد است. فرض کنید قصد دارید مبلغی را به شماره حساب فرد دیگری منتقل کنید، این‌جا نیاز به یک شماره کارت یا شبا از حساب مقصد خود دارید. در دنیای ارزهای دیجیتال این شماره حساب‌ها به صورت یک کد دستوری که متشکل از حروف و اعداد است برای هر ارز دیجیتال ساخته می‌شود، بنابراین معامله‌گران برای خرید و فروش، و در نهایت واریز وجه به کیف پول شخص دیگر، باید آدرس کیف پول او را وارد کنند.
منظور از کوین و توکن در ارز دیجیتال چیست؟
برای درک بهتر معنا و مفهوم کوین (Coin) و توکن (Token) بهتر است تفاوت‌های این دو را با یکدیگر بررسی کنیم. به صورت کلی سکه یا کوین نوعی از ارز دیجیتال است که در بستر بلاک چین اختصاصی خود اجرا می‌شود، در حالی که توکن‌ها بلاک چین اختصاصی ندارند و روی بلاک چین‌ها دیگر پیاده‌سازی و اجرا می‌شوند و از پلتفرم‌ها بلاک چین دیگر برای عملکرد خود استفاده می‌کنند. یک تفاوت مهم دیگر بین کوین و توکن این است که دارندگان کوین می‌توانند به شبکه‌ی بلاک چین دسترسی داشته باشند، اما این مورد در رابطه با توکن‌ها صادق نیست.
مزایای ارز دیجیتال
ترکیب سیستم رمزنگاری و استفاده از فناوری بلاک‌چین در کریپتوکارنسی‌ها مزیت‌های منحصربه‌فردی را ایجاد کرده است که به ما امکان می‌دهد معاملات فوری، ایمن، ارزان و ناشناس مختلفی را با کریپتوکارنسی‌ها تجربه کنیم.
یکی از مهم‌ترین و اساسی‌ترین مزیت‌های سرمایه گذاری در بازار ارزهای دیجیتال این است که با استفاده از رمزارزها می‌توانید معاملات بین المللی انجام دهید و از نوسان قیمت دلار سود ببرید و به همین دلیل این مقوله یکی از مهم ترین انواع سرمایه گذاری است و توجه افراد بسیاری از سراسر جهان را به خود جلب کرده است. در ادامه چند مزیت دیگر از ارزهای دیجیتال را خلاصه‌وار بررسی خواهیم کرد.
سهولت دسترسی ارز دیجیتال
مهم‌ترین ویژگی رمزارزها که آن‌ها را به یکی از محبوب‌ترین ارزهای دنیا تبدیل کرده است، مجازی بودن آن‌ها و سهولت نگهداری در کیف‌پول‌های امن الکترونیکی است که در اشکال و انواع مختلف تولید می‌شوند. برای نقل و انتقال و معامله‌ی رمزارزها هیچ روزی تعطیل نیست و هیچ حد و مرزی هم وجود ندارد. ارز دیجیتال به دارندگان خود اجازه می‌دهد بر پول خود کنترل کامل داشته باشند و در هر زمان، با هر میزان و به ساده‌ترین شکل ممکن، انتقال انجام دهند.
شفافیت رمزارزها
به دلیل امکان مشاهده‌ی همه‌ی تراکنش‌ها در این شبکه، این نوع ارزهای دیجیتال می‌توانند به گردش مالی ساده‌تر و شفاف‌تر بسیار کمک کنند. اطلاعات تراکنش‌ها در عین شفافیت محفوظ است و این به آن معناست که کسی نمی‌تواند با مشاهده‌ی تراکنشی که شما انجام داده‌اید، به اطلاعاتتان پی برد.
غیرمتمرکز بودن ارز دیجیتال
یکی دیگر از ویژگی‌های مهم کریپتوکارنسی‌ها غیرمتمرکز بودن آن‌هاست؛ به طوری که هیچ مؤسسه و فردی نمی‌تواند تراکنش‌های مرتبط با رمزارزهایی مثل بیت کوین، اتریوم، تتر، یا غیره را کنترل کند. این موضوع باعث می‌شود دولت‌ها و افراد قدرتمند امکان تصرف و مالکیت آن‌ها را نداشته باشند و معاملات و ارزش آن‌ها را خریدار و فروشنده‌ی واقعی در بازار مشخص کند. این ویژگی می‌تواند زمینه‌ساز رشد رمزارزها در اقتصاد دولت‌ها باشد.
امکان معامله ارز دیجیتال بدون واسطه
زمانی‌که پای یک واسطه به میان می‌آید، مفهوم هزینه‌ی کارمزد نیز مطرح می‌شود. این هزینه برای کسانی که تعداد معاملات بالایی در روز دارند، اصلا مقرون به صرفه نیست و تقریبا هیچ کس مایل به پرداخت آن نیست. از آن نظر که کریپتوکارنسی‌ها از سیستم فرد به فرد (همتا به همتا) برای انجام معاملات استفاده می‌کنند، افراد بدون هیچ واسطه‌ای می‌توانند به خرید و فروش ارزهای دیجیتال بپردازند و کارمزدی پرداخت نکنند. همین ویژگی موجب می‌شود سرمایه‌گذاران بزرگ و کسانی که به پرداخت کارمزدهای سنگین مایل نیستند، بازار کریپتوکارنسی را برای سرمایه‌گذاری انتخاب کنند.
امکان پرداخت جهانی ارز دیجیتال
همانطور که می‌دانید رمزارز یک پدیده‌ی جهانی است که هیچ کس قادر به کنترل آن یا تحریم آن نیست؛ ازاین‌رو در هر جایی هستید، می‌توانید بدون واسطه و به راحتی، این نوع ارزها را به هر فردی در هر کجای دنیا انتقال دهید. کریپتوکارنسی‌ها امکان پرداخت بین‌المللی را برای افرادی که در ایران با تحریم روبه‌رو هستند، بسیار آسان کرده است.
امنیت بسیار بالای ارز دیجیتال
تمامی ارزهای دیجیتال مبتنی بر فناوری بلاک چین هستند و به صورت غیرمتمرکز کار می‌کنند، بنابراین از امنیت بالایی در پردازش تراکنش‌ها برخوردارند. زیرا این امنیت از طریق نرخ هش که یک الگوریتم غیرقابل تکرار و تغییرناپذیر دارد تامین می‌شود.
معایب ارز دیجیتال
یکی از معایب این بازار وجود افراد سودجو و کلاهبرداری است، زیرا نوع عملکرد این بازار به گونه‌ای است که کلیه‌ی تراکنش‌های افراد در بستر اینترنت و شبکه پردازش می‌شود و تحت نظارت هیچ مرجع یا سازمان خاصی نیست. بنابراین این مساله فرصتی برای هکرها فراهم میکند تا بدون نیاز به طی کردن فرآیند‌های قانونی نقل و انتقالات مالی، به فعالیت خود ادامه دهند. بنابراین دقت داشته باشید که به هیچ عنوان با افراد ناشناخته یا صرافی‌های آنلاینی که پیشینه و سابقه‌ی فعالیت شفافی ندارند وارد معامله نشوید.
چگونه ارز دیجیتال بخریم؟
چنانچه قصد دارید روی ارزهای دیجیتال سرمایه گذاری کنید در قدم اول می‌بایست در یک صرافی ارز دیجیتال معتبر ایرانی که از پشتوانه‌ی قوی برخوردار باشد ثبت‌نام و سپس احراز هویت کنید. صرافی ارز دیجیتال زرین دکس از جمله صرافی‌های معتبری است که به واسطه‌ی پشتوانه‌ی مستحکمی که دارد یک گزینه‌ی ایده‌ال برای سرمایه‌گذاری در حوزه‌ی ارز دیجیتال محسوب می‌شود.
در صرافی ارز دیجیتال زرین دکس به راحتی می‌توانید با خیالی آسوده به خرید و فروش ارز دیجیتال بپردازید و از امنیت دارایی خود مطمئن باشید. این صرافی توسط شرکت زرین‌پال؛ اولین پرداخت یار دارای مجوز رسمی از بانک مرکزی راه‌اندازی شده و به طور مستقل در حال فعالیت است.
